ΤΟ ΕΚΘΕΜΑ
Ιεράπετρα 50-25 π.Χ.
Το χάλκινο άγαλμα του όρθιου εφήβου αποτελεί τυχαίο εύρημα από την Ιεράπετρα. Είναι ελάχιστα μικρότερο του φυσικού μεγέθους σε διαστάσεις και στηρίζεται σε χαμηλή βάση. Ο νέος στέκεται μετωπικά, με στάσιμο το αριστερό πόδι και το δεξί λυγισμένο προς το πλάι. Φορά μόνο ιμάτιο που καλύπτει σε μεγάλο βαθμό το σώμα με τα άκρα να πέφτουν έως χαμηλά στα σφυρά, αφήνοντας γυμνό μόνο μέρος του στέρνου και καλύπτοντας τα δυό του χέρια. Το αριστερό χέρι συγκρατεί το ρούχο σε μια δέσμη πλατειών πτυχών, ενώ το δεξί κάμπτεται ανασηκωμένο στο ύψος του στήθους. Στα πόδια ο νέος φορά περίτεχνα σανδάλια. Παρά την απώλεια των ένθετων ματιών, η κλίση προς τα κάτω και δεξιά του κεφαλιού και η αναμφίβολα σοβαρή έως θλιμμένη έκφραση του προσώπου, μαζί με το νεαρό της ηλικίας και τον τρόπο αμφίεσης, είναι στοιχεία που υποδηλώνουν τη χρήση του αγάλματος ως διακόσμηση ταφικού μνημείου και όχι ως αναθήματος σε ιερό. Η συγκεκριμένη ερμηνεία δεν αναιρείται ακόμα κι αν το γλυπτό προέρχεται από φορτίο ναυαγισμένου πλοίου, όπως προτάθηκε τελευταία εξαιτίας της θέσης εύρεσής του. Η εξαιρετική σπανιότητα στην Κρήτη κοίλων χάλκινων πορτραίτων της εποχής, η ποιότητα και το κόστος κατασκευής και μεταφοράς πιθανόν από την Αττική, σχετίζονται σίγουρα με την υψηλή κοινωνική θέση του απεικονιζόμενου. Αν συνδυαστούν με τα ρωμαϊκά χαρακτηριστικά που του αναγνωρίστηκαν, τότε θα μπορούσε να υποτεθεί ότι προέρχεται από πλούσια οικογένεια Ρωμαίων εποίκων της ακμάζουσας Ιεράπυτνας.