ΤΟ ΕΚΘΕΜΑ
Αγία Τριάδα, Νεκρόπολη, Τάφος 4. 1370-1320 π.Χ.
Το αριστουργηματικό αυτό έργο είναι μια μοναδική στο είδος της λίθινη κιβωτιόσχημη σαρκοφάγος που βρέθηκε σε ταφικό κτήριο κοντά στην έπαυλη της Αγίας Τριάδας το 1903 από τον Ιταλό αρχαιολόγο Roberto Paribeni. Η εξωτερική επιφάνειά της καλύπτεται από λεπτή στρώση ασβεστοκονιάματος και είναι ζωγραφισμένη με την τεχνική της τοιχογραφίας. Οι παραστάσεις, που καλύπτουν όλη την επιφάνειά της με τη μορφή ζωφόρων, διακρίνονται για τη ζωντάνια των χρωμάτων και την κίνηση των μορφών και παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για τα έθιμα ταφής των ανώτερων αξιωματούχων της Κρήτης στα μυκηναϊκά χρόνια. Στο δεξιό τμήμα της μίας μακράς πλευράς εικονίζεται ο νεκρός μπροστά στον τάφο του, με μακρύ χιτώνα χωρίς χέρια, ο οποίος δέχεται προσφορές ομοιωμάτων ζώων και πλοίου από άνδρες σε πομπή. Στα αριστερά, ιέρειες πραγματοποιούν σπονδές σε κάδο που βρίσκεται ανάμεσα σε ιστούς με διπλούς πελέκεις. Στη δεύτερη μεγάλη πλευρά εικονίζονται άλλες ταφικές τελετουργίες, ταυροθυσία και αναίμακτες προσφορές σε βωμό μπροστά σε ιερό με ιερό δέντρο. Τα δρώμενα πραγματοποιούνται με τη συνοδεία μουσικής ενώ η παρουσία της θεότητας υποδηλώνεται με την απεικόνιση πτηνών. Στις δύο στενές πλευρές, η απεικόνιση μορφών σε άρματα που σέρνουν αίγαγροι και γρύπες, ίσως αποδίδουν συμβολικά το τελευταίο ταξίδι του νεκρού. Η σαρκοφάγος φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκε για την ταφή ενός ιδιαίτερα επιφανούς νεκρού, όπως μαρτυρούν το υλικό και η ποιότητα κατασκευής αλλά και το θέμα της απεικόνισης του σύνθετου τελετουργικού ταφής και απόδοσης τιμών. Επιπλέον σε συμβολικό επίπεδο, η ζωγραφική διακόσμηση ανακαλεί την ανακτορική παράδοση της τοιχογραφίας ως προς την τεχνική, την τεχνοτροπία και την εικονογραφία.