ΤΟ ΕΚΘΕΜΑ
Σπήλαιο Ειλειθυίας. Ίνατος. 850-750 π.Χ.
Το σπήλαιο της Ειλειθυίας στην περιοχή της παράλιας αρχαίας Ινάτου, στη νότια κεντρική Κρήτη, λειτούργησε ως χώρος λατρείας από την παλαιοανακτορική περίοδο ως τη ρωμαϊκή εποχή. Η μεγάλη του ακμή σημειώνεται από τα τέλη του 11ου έως τις αρχές του 6ου αι. π.Χ., όταν η λατρεία επικεντρώθηκε στη θεά Ειλειθυία, προστάτιδα των τοκετών. Την ευμένεια της θεάς επικαλούνταν οι πιστοί με πλήθος ειδωλίων που αναπαριστούν ερωτικά ζεύγη, εγκύους, κουροτρόφους και σκηνές τοκετού, όπως αυτή που απεικονίζεται στο εσωτερικό του μικρού αυτού πήλινου σκεύους. Πρόκειται για μια φιάλη με δύο οριζόντιες λαβές, στο εσωτερικό της οποίας συγκολλήθηκε σύμπλεγμα δύο σχηματικά διαμορφωμένων καθιστών ειδωλίων. Η μία μορφή αποδίδει μάλλον τη θεά που αγκαλιάζει και συνδράμει την έγκυο, ακουμπώντας τα χέρια της στην κοιλιά της την ώρα του τοκετού. Η θνητή μορφή απλώνει το ένα χέρι της προς το κεφάλι της Ειλειθυίας ζητώντας βοήθεια, και με το άλλο ακουμπάει πάνω στο χέρι της θεάς στην φουσκωμένη κοιλιά της. Παρά την απλοποιημένη ανατομική απόδοση, χωρίς λεπτομέρειες στα πρόσωπα και στα σώματα, πλην των καίριων, όπως είναι η κοιλιά και το αιδοίο, η σκηνή είναι ιδιαίτερα παρασταστική και αποπνέει μέσω των τονισμένων κινήσεων τη συγκινησιακή φόρτιση της συγκεκριμένης περίστασης.