Ένα μοναδικό πολιτιστικό γεγονός στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
Η πρώτη μεγάλη έκθεση αρχαίων έργων Ιαπωνικής τέχνης στην Ελλάδα φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου από τις 2 Ιουνίου έως τις 24 Σεπτεμβρίου 2023. Η έκθεση είναι συνδιοργάνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου και του Εθνικού Μουσείου του Τόκιο και είναι ανταποδοτική της περιοδικής έκθεσης «A Journey to the Land of Immortals – 4.000 years of Greek Treasures”, η οποία παρουσιάστηκε σε μουσεία της Ιαπωνίας τα έτη 2016 – 2017, με σκοπό την προβολή του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου.
Εικόνες από την περιοδική έκθεση «ΚΕΙΜΗΛΙΑ ΟΜΟΡΦΙΑΣ. Αρχαιολογικοί Θησαυροί από την Ιαπωνία».
Πάνω: Dōtaku (χάλκινο κωδωνόσχημο αντικείμενο) με διακόσμηση τεμνόμενων ταινιών. Περίοδος Yayoi, 1ος-3ος αι. μ.Χ. Εθνικό Μουσείο Τόκιο/“Important Cultural Property“.
Κάτω: Ειδώλιο αλόγου. Περίοδος Kofun, 6ος αι. μ.Χ. Εθνικό Μουσείο Τόκιο.
Στην περιοδική έκθεση παρουσιάζονται 61 αρχαία έργα , ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνονται ειδώλια, αγγεία, όπλα και κοσμήματα, αντιπροσωπευτικά του πολιτισμού των κατοίκων του Αρχιπελάγους της Ιαπωνίας, που χρονολογούνται από το 4000 π.Χ. έως το 600 μ.Χ.
Από τα χαρακτηριστικά αγγεία και ειδώλια με ιδιαίτερη μορφή, τα μοναδικά “dogū”, μέχρι τα έργα μεταλλοτεχνίας και γλυπτικής με επιρροές από την Κίνα και την Κορεατική χερσόνησο, τα σημαντικά αυτά έργα τέχνης αποτελούν αντανακλάσεις της κοινωνικής και πολιτικής ζωής της Ιαπωνίας μέσα στους αιώνες και καλύπτουν ευρύ χρονολογικό φάσμα της αρχαίας ιαπωνικής ιστορίας.
Η περίοδος Jōmon (11.000-400 π.Χ.) αντιστοιχεί στη Νεολιθική περίοδο και χαρακτηρίζεται από την τροφοσυλλογή, την αλιεία και το κυνήγι. Κατά την περίοδο Yayoi (400 π.Χ.-300 μ.Χ.) εισάγεται η ρυζοκαλλιέργεια και ξεκινούν οι επαφές με την Κίνα και την Κορεατική χερσόνησο. Η περίοδος Kofun (300-700 μ.Χ.) ταυτίζεται με τη δημιουργία του ισχυρού ιαπωνικού κράτους και την κοινωνική διαστρωμάτωση.
Πήλινο ειδώλιο dogū με καρδιόσχημο πρόσωπο. Περίοδος Jōmon, 2000-1000 π.Χ. Ιδιωτική συλλογή / “Important Cultural Property“
Αγγείο με πλαστική διακόσμηση ανθρώπινου προσώπου. Περίοδος Yayoi, 2ος-1ος αι. π.Χ. Hitachiomiya City, Ibaraki / “Important Cultural Property“
Κλειστό αγγείο. Περίοδος Yayoi, 1ος-3ος αι. μ.Χ. Εθνικό Μουσείο Τόκιο/“Important Cultural Property“
Κοντός θώρακας και κράνος. Περίοδος Kofun, 5ος αι. μ.Χ. Εθνικό Μουσείο Τόκιο
Ως σύντομη εισαγωγή, μια δεύτερη έκθεση με τίτλο «Κρήτη και Ιαπωνία σε πολιτισμικό διάλογο» παρουσιάζεται στο χώρο πολυμέσων του Μουσείου. Η έκθεση απαρτίζεται από έργα των μόνιμων συλλογών του Μουσείου, τα οποία αναδεικνύουν απροσδόκητα αντίστοιχες επιλογές σε ποικίλες εκφάνσεις του καθημερινού και του θρησκευτικού βίου των δύο αρχαίων πολιτισμών, παρά τη γεωγραφική απόσταση και τη διαφορετική πολιτισμική εξέλιξή τους.
Η θάλασσα που περιβάλλει την Κρήτη και την Ιαπωνία αναδεικνύεται ο πρωταγωνιστής των εξελίξεων, κοινός τόπος αναφοράς που ανοίγει δρόμους επικοινωνίας και μαγεύει με τη γοητεία της. Η αγάπη για τη φύση και ο σημαντικός ρόλος του φυσικού τοπίου στη διαμόρφωση της κοσμοθεωρίας και της σύλληψης του δομημένου και αδόμητου περιβάλλοντος αποτελούν κοινές παραμέτρους που καθορίζουν ένα γενικότερο πλαίσιο πολιτισμικής έκφρασης. Οι αισθητικές επιλογές στην καλλιτεχνική δημιουργία, η αγωνία για τη γονιμότητα, οι μεταφυσικές ανησυχίες, οι τρόποι έκφρασης της ταυτότητας και του κοινωνικού κύρους, καθώς και η χρήση παρόμοιων από άποψη μορφής αντικειμένων σε παρεμφερή εννοιολογικά πλαίσια σηματοδοτούν επιπλέον πεδία σύγκλισης.
Εικόνες της έκθεσης «Κρήτη και Ιαπωνία σε πολιτισμικό διάλογο», η οποία παρουσιάζεται στο χώρο πολυμέσων του Μουσείου.
Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Παρασκευή 2 Ιουνίου, με την παρουσία εκπροσώπων της ιαπωνικής Πρεσβείας, του Εθνικού Μουσείου του Τόκιο και άλλων πολιτιστικών φορέων που παραχώρησαν τα αρχαία έργα, πολλά από τα οποία έχουν εγγραφεί από το ιαπωνικό κράτος στον κατάλογο των έργων ιδιαίτερης πολιτιστικής αξίας (Important Cultural Property). Στα εγκαίνια παραβρέθηκαν επίσης ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, ο Δήμαρχος Ηρακλείου κ. Βασίλης Λαμπρινός και η Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων κα Νικολέττα Σαραγά.
Στιγμιότυπα από τα εγκαίνια της έκθεσης στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΑΜΗ, με τις ομιλίες της κας Στέλλας Μανδαλάκη, του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του ΑΜΗ κ. Ιωακείμ Γρυσπολάκη, του Διευθυντή του Εθνικού Μουσείου του Τόκιο κ. Fujiwara Makoto, της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων κας Νικολέττα Σαραγά, του Ιάπωνα Πρέσβη κ. Yasunori Nakayama, και του Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρου Αρναουτάκη.
Στιγμιότυπα από την ανταλλαγή δώρων της ιαπωνικής αντιπροσωπείας με τον Πρόεδρο του Διοικητικού συμβουλίου του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου, κ. Ιωακείμ Γρυσπολάκη.
Στιγμιότυπα από την ξενάγηση στην περιοδική έκθεση.
Συντελεστές έκθεσης
Διοργάνωση
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού,
Διεύθυνση Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων (ΔΑΜΕΕΠ)
Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου (ΑΜΗ)
Εθνικό Μουσείο του Τόκιο (ΤΝΜ)
Υποστηρικτές της Έκθεσης
Διεύθυνση Πολιτιστικών Υποθέσεων της Ιαπωνίας
The Asahi Shimbun, NHK, NHK Promotions Inc.
TOEI COMPANY, LTD
Επιτροπή Παιδείας Chikuzen-machi, Fukuoka
Hitachiōmiya City, Ibaraki, Tōkamachi City Μuseum, Niigata
Περιφέρεια Κρήτης
Επιμέλεια, συντονισμός εργασιών και γενική εποπτεία έκθεσης
Νικολέττα Σαραγά, Αναπληρώτρια Προϊσταμένη ΔΑΜΕΕΠ
Δρ Στέλλα Μανδαλάκη, Προϊσταμένη Διεύθυνσης στο ΑΜΗ
Επιμέλεια εκθεμάτων/Συγγραφή κειμένων
Yoichi Inoue, Αναπληρωτής Διευθυντής, TNM
Δρ Kazutaka Kawano, Προϊστάμενος Τμήματος Έρευνας, TNM
Yoshiya Shinagawa, Προϊστάμενος Επιμελητής Αρχαιολογίας, TNM
Hiromasa Ide, Ανώτερος Διευθυντής, Τμήμα Σχεδιασμού Διαλέξεων και Εκπαιδευτικών Δράσεων, TNM
Shigeo Iida, Βοηθός Επιμελητή Αρχαιολογίας, TNM
Δρ Masanori Kawano, Βοηθός Επιμελητή Αρχαιολογίας, TNM
Ryō Yamamoto, Βοηθός Επιμελητή, Ειδικός Σχεδιασμός Εκθέσεων, TNM
Μουσειογραφική μελέτη
Δάφνη Τσιρώνη, Αρχιτέκτονας, ΔΑΜΕΕΠ
Συμβολή στο μουσειογραφικό σχεδιασμό
Yoshikazu Yano, Ανώτερος Διευθυντής, Τμήμα Εκθέσεων και Γραφιστικού Σχεδιασμού, TNM
Μετάφραση
Από τα Ιαπωνικά στα Αγγλικά:
Lillian Sophie Androphy, Idea Institute Inc.
Momoko Fukuzawa, Idea Institute Inc.
Από τα Αγγλικά στα Ελληνικά:
Δρ Ρόζμαρι Τζανάκη
Επιμέλεια καταλόγου έκθεσης
Δρ Στέλλα Μανδαλάκη, Προϊσταμένη Διεύθυνσης στο ΑΜΗ
Δρ Γεωργία Φλούδα, Προϊσταμένη του Τμήματος Προϊστορικών και Μινωικών Αρχαιοτήτων, ΑΜΗ
Λεζάντες εκθεμάτων
Δρ Ειρήνη Νικολακοπούλου, Αρχαιολόγος του Τμήματος Εκθέσεων, Επικοινωνίας και Εκπαίδευσης, ΑΜΗ
Σχεδιασμός – καλλιτεχνική επιμέλεια καταλόγου/Γραφιστική επιμέλεια έκθεσης
Νίκος Κριτσωτάκης, Γραφίστας, AMH
Εργασίες διαμόρφωσης εκθεσιακού χώρου
Νίκος Κουτουλάκης, Μανώλης Καστρινός, Εργατοτεχνίτες, AMH
Εγκατάσταση έκθεσης
Δάφνη Τσιρώνη Αρχιτέκτονας, ΔΑΜΕΕΠ
Yoshiya Shinagawa, Προϊστάμενος Επιμελητής Αρχαιολογίας, TNM
Maki Koizumi, TOEI COMPANY, LTD
Κατερίνα Αθανασάκη, Προϊσταμένη Τμήματος Εκθέσεων, Επικοινωνίας και Εκπαίδευσης, AMH
Αλεξάνδρα Αλεβίζου, Αρχαιολόγος, ΔΑΜΕΕΠ
Παρασκευή Σταματάκη, Αρχαιολόγος, Τμήμα Προϊστορικών και Μινωικών Αρχαιοτήτων, ΑΜΗ
Γιώργος Μαράκης, Προϊστάμενος Τμήματος Συντήρησης, AMH
Μιχάλης Παπαγιαννάκης, Συντηρητής, AMH
Ντίνα Κληματσάκη, Συντηρήτρια, ΑΜΗ
Ελένη Παπαδάκη, Συντηρήτρια, ΑΜΗ
Έφη Τσίτσα, Συντηρήτρια, ΑΜΗ
Γιάννης Ρογδάκης, Συντηρητής, ΑΜΗ
Ρένα Σιναδινάκη, Συντηρήτρια, ΑΜΗ
Φωτογραφίες αρχαιολογικών χώρων
Masamori Kawano
Φωτογραφίες εκθεμάτων
Yusuke Fujise
Tadahire Ogana
Ryō Yamamoto
Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Kashihara, Περιφέρεια Nara
Masamori Kawano
Φωτογραφίες εγκαινίων έκθεσης:
Μιχάλης Παπαγιαννάκης, Συντηρητής, ΑΜΗ
Φωτογραφική τεκμηρίωση έκθεσης:
Δευκαλίων Μανιδάκης, Αρχαιολόγος, Τμήμα Εκθέσεων, Επικοινωνίας και Εκπαίδευσης, ΑΜΗ
Διοικητική & Οικονομική υποστήριξη ΑΜΗ
Μαρία Κρασανάκη – Χρονάκη, Προϊσταμένη ΤΔΟΥ, ΑΜΗ
Μαρία Αγγελάκη, Λογίστρια, ΑΜΗ
Υπεύθυνοι φύλαξης
Δημήτρης Αποστολάκης, Αρχιφύλακας, ΑΜΗ
Δέσποινα Βεργάκη, Αναπληρώτρια Αρχιφύλακας ΑΜΗ
Αμαλία Κατσούγκρη, Αναπληρώτρια Αρχιφύλακας ΑΜΗ
Νίκος Καβροχωριανός, Νίκος Παπαϊωάννου, Βοηθοί Αρχιφύλακα, ΑΜΗ
Με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης
Περιοδική έκθεση «ΚΕΙΜΗΛΙΑ ΟΜΟΡΦΙΑΣ. Αρχαιολογικοί Θησαυροί από την Ιαπωνία»
Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
Αίθουσα περιοδικών εκθέσεων (είσοδος από οδό Δ. Μποφώρ)
2 Ιουνίου – 24 Σεπτεμβρίου 2023
Είσοδος ελεύθερη για τους κατόχους εισιτηρίου του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου ή ενιαίου εισιτηρίου για το ΑΜΗ και την Κνωσό.
